แรงข้าวสุกนี่แหละลูกเอ๋ย ศักดิ์สิทธิ์นักหนา ลูกเจ้าพระยา จึงเกิดมาสู่ความเป็นไท

"หาญ" (สมบัติ เมทะนี) ล่องแพมากับลูกเมียแต่พบกับพายุจนแพแตก เขาช่วยไว้ได้แต่เพียง "แก้ว" ลูกชายและเลี้ยงดูเขาเพียงลำพัง เวลาผ่านไปหาญกลับถูกจับในข้อหาฆ่าคนตาย ทำให้ "ครูมาลัย" (เพชรา เชาวราษฎร์) ครูของแก้วรับแก้วมาเลี้ยงดูด้วยความสงสาร เมื่อแก้วเติบใหญ่ขึ้นได้เกิดเพลิงไหม้โรงเรียนที่ครูมาลัยสอน ทำให้ทั้งคู่ต้องไปทำงานในเหมืองของ "พ่อเลี้ยงบุญล้อม" (ทัต เอกทัต) และต้องผจญกับการกดขี่ แก้วพร้อมด้วยพ่อที่เพิ่งออกจากคุกและชาวเหมืองจำต้องรวมตัวกันเพื่อต่อกรกับอำนาจมืดของพ่อเลี้ยงบุญล้อม